VOLCANO HAZARD (BULUSAN VOLCANO)
dome growth
an pile o muond kan lava na minadakko sa salog kana sarong active crater, sa slide slopes hali sa feeder vent na minahukay sa salog kan ediposyo o sa salog kan edipisyo nin bulkan
TEPTHRA
FALLS
binubuo sana ini kan pumice scoria, yan dense lithic material
Hot blast
ang hot blast na luwas kun an pent-up gases nagluwas hali sa mga impermeable overlying surface na nagkakawsa kan masigkat na pagdulag sa atmosphere. Ang pagsabog kan hot balst na paislanting ang hugpa, nakatao sana ining grabing raot sa paligid o kun lain man makagadan
.jpg)
VOLCANIC GAS
saro sa mga basic component kan magma o lahar. An active yan in active inactive na bulkan pwedeng magrelease kan volcanic gas sa atmosphere sa porma kan water vapor, hydrogen sulfide, sulfur dioxide, carbin monoxide, hydrogen chloride asin hydrogen flouride.
.jpg)
LAHAR
Lahar (tataramon hali Indonesia) na minsan intatawag na mudflow o volcanic depris flows, sarong minadalahay na mixture kan volcanic debris yan tubi. An lahar pwede makalasipika sa :
Primary o hot lahar- nangyayari sana ini kapag nagsabog ang bulkan yan secondary o cold lahar- nangyayri ini dahil sa makusog na pag uran
​
Ang lahar nag didistribute asin minadestribut man giraray ki volcanic ash yan debris na napapakadto sa bilog kan bulkan bag o ang mga materyal maglipot siring man nagiging water logged.
.jpg)
An lahar sa Tropical areas pwedeng magibo sa paagi kan:
-biglaan na paghubas kan saro na crater lake, pwedeng dahil in sa explosive eruption o pag collapsed san crater falls. (e.g. agua kelut ruapehu)
-paghiwag kan pyrocalstic flow sa mga salog o lawa, minapalit asin minahalo sa tubi
-avalanced kan water sustained rock debris na kun hain ang tubi pwedeng hali sa pag-uran o unconsolidated na deposito kan slope kan bulkan.
TSUNAMI
Ang tsunami ang long period sea waves o wave trains na nabubuo hali sa linog sa irarom kan daga. Kadaklan kan tsunami nabubuo dhail sa fault displacement sa salog kan dagat yan sa volcanic sudden displacement kan tubi. Naghihiwag garo ini sa highspeed water bilang low broad waves, asin nagdadako habang nagrarani sa baybayon. An ginikanan kaini ang mga sumusunod:
-volcanic o volcanic- tectonic earthquakes, explosion collapsed o subsidence, landslide, lahar, pyroclastic flows o debris avalanches na nagdadalos sa lawa, salog, etc. yan atmospheric wave na naki sumaro sa dagat
.jpg)
Precursors of an impending volcanic eruption
An mga minasunod an kadalasan na naoobserbahan na senyales kapag may maabot na pagtuga. Ini ang mga minasunod:
​
1. Paghalangkaw sa frequency kan volcanic quakes na may kaibang tunog nin paglinog; an pagkaigwa ki volcanic tremors.
2. Pagtaas kan streaming activity; pag bag o sa kulay kan steam emission hali sa puti hanggang maging gray dahil sa entrained ash.
3. nagliliwanag an crater dahil sa presensya kan magma na harani sa crater.
4. nabutog an daga, n ag kakaigwa nin ground tilting nan ground fissuring dahil sa magma intrusion kaini.
5. Localised na landslide, pagruso kan mga bato nan pagruso kan daga hali sa summit area, lain dahil sa pag uran.
6. kapansin pansin na pagtaas kan extent sin pagmara kan vegetation sa upper slope kan bulkan.
7. pagtaas sa temperatura kan mga hotspring, balon, nan crater lake hirani sa bulkan
8. kapansin pansin na pabag-o bag-o sa chemical content nin mga springs, crater lake harani sa vicinity kan bulkan
9. pagmara kan mga springs o balon harani sa bulkan
10. pag kaka igwa nin development area yan reactivation kan dati na bulkan; pagluwas kan solfataras.
​
PYROCLASTIC FLOW
A high gas contentrapid flow down the slope of an erupting volcano enormous amounts of ash and other fragmental volcanic materials. A nuee ardente may originate directly from an active crater or from a collapse of a growing lava dome
.jpg)
.jpg)
PYROCLASTIC SURGE
saro sana ining turbulent na nasa low concentration density current nin gases, rock debris, o sa ibang kaso, tubi na naghihiwag sa taas kan salog kan daga sa hataas na velocity
Naha daw ta kadakol kan bulkan san pilipinas?
Ang Pilipinas naka mutang sa sarong tectonic setting na mayad para sa pagkabuo nin mga bulkan. An archipelago ta napapalibutan kan subducting plate sa halimbawa sana ang mga trenches na realted sa pagbuo kan bulkan.
Klasipikasyon kan mga bulkan:
1) Active volcanoes: nasabi na nagtoga sa laog kan 600 years, ang ibang record sa nasambit na eruption ay natala kan ibang tawo; na siminabog sa laog kan 10000 na taon hali sa mga analysis kan datable materials.
2.) potential active volcanoes: bata pa sana ini pagkitaon pero wara pa ki record nin pagtuga.
3.) Inactive volcano: wara pa ining record nin pagtuga: ang pagbag o kaining pisikal dara sana ini nin pag gurang yan erosion hali sa pagbuo kan formation san hararom asin halaba na gullies.
Types kan hazard na dara kan active na bulkan
LAVA FLOW
nasabi na highly elongated mass kan molten rock materials na minaruso pababa hali sa erupting vent. Igwa sa na ini nin hababa na silika asin hataas na water content. Rate of Flows: 3 km/adlaw (slightly high viscosity) o 45km/oras(low viscosity). An speed yan geometry kan lava flows nakadepende sa local topography kaini. Ang mga steep slopes an naka pa sigkat asin pahalaba kan pagruso kumpara sa mga gentle slope terrain.
.jpg)